Zdjęcie cefalometryczne to jedno z podstawowych badań radiologicznych wykorzystywanych w stomatologii, zwłaszcza w ortodoncji i chirurgii szczękowo-twarzowej. Dla lekarza stanowi nieocenione źródło informacji o budowie i proporcjach twarzoczaszki. Dzięki niemu możliwe jest precyzyjne planowanie leczenia i ocena jego efektów.
Na czym polega zdjęcie cefalometryczne?
Zdjęcie cefalometryczne to specjalistyczna forma rentgenogramu bocznego czaszki. Wykonywane jest w pozycji stojącej, z głową ustabilizowaną w tzw. cefalostacie – urządzeniu, które pozwala na uzyskanie obrazu w ustalonym położeniu anatomicznym. Badanie jest szybkie, bezbolesne i wiąże się z minimalną dawką promieniowania.
Na zdjęciu cefalometrycznym widoczne są m.in. kości szczęk, żuchwy, zatoki przynosowe, podstawy czaszki, zęby oraz tkanki miękkie twarzy. Co ważne, obraz pozwala na analizę już istniejących struktur oraz również na ocenę ich wzajemnych proporcji i potencjalnych zmian w czasie.
Zastosowanie zdjęcia cefalometrycznego
W stomatologii zdjęcie cefalometryczne odgrywa szczególnie istotną rolę w ortodoncji. Umożliwia dokładną analizę cefalometryczną, czyli pomiar kątów i odległości pomiędzy określonymi punktami anatomicznymi. To właśnie na tej podstawie ortodonta planuje leczenie aparatem ortodontycznym, przewiduje kierunek wzrostu kości u młodych pacjentów oraz monitoruje postępy terapii.
Badanie to znajduje również zastosowanie w:
- diagnostyce wad zgryzu i dysproporcji twarzy,
- przygotowaniu do zabiegów chirurgii ortognatycznej,
- leczeniu zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego (TMJ),
- ocenie zmian pourazowych i patologicznych w obrębie czaszki.
Planowanie leczenia ortodontycznego
Precyzyjne planowanie leczenia ortodontycznego to podstawa skutecznej terapii. Zdjęcie cefalometryczne pozwala lekarzowi ustalić m.in. czy wada zgryzu wynika z nieprawidłowego ustawienia zębów, czy może ma podłoże kostne. To właśnie na jego podstawie podejmuje się decyzję, czy wystarczy leczenie aparatem stałym, czy konieczne będzie również wsparcie chirurgiczne.
W przypadku dzieci i młodzieży zdjęcie cefalometryczne pozwala prognozować rozwój twarzoczaszki, co ma szczególne znaczenie przy stosowaniu aparatów funkcjonalnych.
Czy zdjęcie cefalometryczne jest bezpieczne?
Tak. Badanie to jest całkowicie bezpieczne, a dawka promieniowania jest bardzo niska. Porównywalna do tej, jaką otrzymuje się podczas standardowego zdjęcia pantomograficznego. W nowoczesnych gabinetach stomatologicznych wykorzystywane są cyfrowe aparaty rentgenowskie, które dodatkowo ograniczają ekspozycję na promieniowanie. Oczywiście, np. w przypadku kobiet w ciąży badanie wykonuje się tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne.
Zdjęcie cefalometryczne dostarcza precyzyjnych informacji o stanie zębów i kości oraz o wzajemnych proporcjach struktur twarzoczaszki. Jest niezastąpione w planowaniu leczenia ortodontycznego, chirurgicznego i w ocenie efektów terapii. Dzięki nowoczesnym technologiom badanie jest szybkie, bezpieczne i niezwykle pomocne w skutecznym leczeniu pacjentów
