Fluoroza to choroba związana z nadmiernym występowaniem fluoru w organizmie. To schorzenie może mieć poważne konsekwencje dla naszych zębów i ogólnego stanu zdrowia.
Fluor w organizmie
Fluor to pierwiastek, który jest niezbędny dla zdrowia zębów. Właściwe dawki fluoru pomagają w zapobieganiu próchnicy, wzmacniają szkliwo zębów i chronią je przed kwasami bakteryjnymi. Jednakże jego nadmiar może być szkodliwy.
Fluor, który przyjmujemy, pochodzi z różnych źródeł, w tym z pożywienia, wody i produktów higienicznych. Produkty spożywcze, które są szczególnie bogate w fluor, to morskie ryby, czarna herbata, pieczywo żytnie oraz szynka. Kiedyś w wielu krajach fluoryzowano wodę pitną jako sposób na dostarczanie organizmowi fluoru, mając na celu wzmacnianie zdrowia jamy ustnej. Obecnie jednak ten proces jest coraz rzadziej stosowany. Aktualnie, fluor występuje najczęściej w produktach do higieny jamy ustnej, takich jak pasta do zębów czy płyny do płukania.
Dzieci są szczególnie podatne na fluorozę, ponieważ ich zęby wciąż się rozwijają i kształtują. Mają tendencję do połykania pasty do zębów, co może prowadzić do nadmiernego spożycia fluoru. To z pozoru niewinna czynność, ale przy częstym powtarzaniu może prowadzić do przekroczenia maksymalnej dziennej dawki fluoru.
Fluoroza rozwija się głównie w przypadku zębach stałych, ponieważ zęby mleczne kształtują się jeszcze przed narodzinami dziecka, a organizm matki chroni je przed wpływem szkodliwych czynników.
Objawy fluorozy
Zęby objęte fluorozą wykazują podobną budowę do zdrowych zębów, ale różnią się miejscami o zwiększonej porowatości i kruchości. Te obszary mogą łatwo ulegać uszkodzeniom i są bardziej podatne na próchnicę.
Najwcześniejszym objawem fluorozy jest przebarwienie szkliwa zębów. Mogą występować pojedyncze plamy, pasma w różnych odcieniach jasnej bieli, mlecznej żółci lub brązu. Szkliwo może stać się chropowate i tracić swój naturalny blask. W efekcie zęby stają się słabe, bardziej podatne na próchnicę, a w skrajnych przypadkach kruszyć się lub samoistnie wypadać.
Jeśli choroba jest w bardziej zaawansowanej fazie, może dodatkowo powodować objawy ogólnoustrojowe, takie jak wymioty, biegunka i ból brzucha, które są jednoznaczne z zatruciem organizmu nadmiarem fluoru. Długotrwała i zlekceważona fluoroza może również prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak deformacje kości oraz uszkodzenia wątroby i nerek.
Leczenie fluorozy
Leczenie fluorozy zębów powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą stomatologa. Lekarz stosuje różne zabiegi, takie jak uzupełnianie ubytków w szkliwie, jego odnawianie i remineralizacja. Czasami konieczne jest także przeprowadzenie zabiegów z zakresu stomatologii estetycznej takich jak wybielanie lub polerowanie. W przypadku poważnych uszkodzeń struktury zębów należy także rozważyć założenie licówek, które maskują niedoskonałości.
Ważne jest również utrzymanie prawidłowej codziennej higieny jamy ustnej w trakcie leczenia fluorozy. Czasami konieczne jest czasowe zaprzestanie używania produktów higienicznych zawierających fluor. Ponadto, warto wzbogacić dietę o produkty bogate w wapń, takie jak mleko, jogurty, ser żółty, natka pietruszki i soja.
